2017 жылы 16 ақпанда саясаттанушы Замир Каражанов «Жаһандық экономикалық өсу мен бәсеңдеудің Орталық Азия елдеріне әсері: оң және теріс аспектілері» атты семинар өткізді.
Замир Каражанов семинарында әлемдік экономикалық жүйедегі өзгерістер мен дамулар, АҚШ пен Қытай арасындағы экономикалық қарым-қатынастар, популизм және экономикалық қауіпсіздік мәселелері жайлы ақпарат ұсынды.
Замир Каражанов семинарында әлемдік экономикалық жүйедегі өзгерістер мен дамулар, АҚШ пен Қытай арасындағы экономикалық қарым-қатынастар, популизм және экономикалық қауіпсіздік мәселелері жайлы ақпарат ұсынды. Нуриеэль Рубинидің әлемді 4 моторлы ұшаққа ұқсату аналогиясына сілтеме жасай отырып, осы 4 мотордың Қытай, АҚШ, ЕО және дамушы елдер екенін айқындады және осы төрт топ арасындағы қарым-қатынастар мен ішкі динамикалардың әлемдік экономикаға әсері бар екенін айтты. Бүгін әлемдік сауда өсімі экономикалық өсуден артта қалып отырғанын және инвестиция тартуда бәсекелестіктің барған сайын арта бастағанын айта отырып, инвестициялауға ыңғайлы жағдай жасайтын елдердің пайда табатынына ерекше көңіл бөлді.
Семинар жалғасында жақында кейбір демократиялық елдерде популист көшбасшылардың үкімет басына келуі және бірнеше қатаң шешімдер қабылдау арқылы алдыңғы үкіметтің саясаттарын өзгертуі халықаралық аренада саяси белгісіздікті арттырғанын және оның экономикаға кері әсер тигізе алатынын айтты. Мысал ретінде, АҚШ-тың жаңа президенті Дональд Трамптың «Транс-Тынық мұхиты серіктестігі» (ТТМС) келісімінің күшiн жойғанын көрсетті. Сондай-ақ, мемлекеттік органдардың күшті елдердің популистік қадамдарын шектей алатынын және ықтимал теріс әсерлерін жеңілдете алатынын тілге тиек етті.
АҚШ Президенті Трамп іске асыруға уәде берген жекелеген экономикалық саясаттардың валюталық соғысқа түрткі бола алатынын және бұның көптеген елдер мен Дүниежүзілік банк және Халықаралық валюта қоры сияқты көптеген халықаралық ұйымдарға да кері әсер ету мүмкіндігін айтты. Экономикалық даму мәселесінде Трамптың Президенттік мерзімінде АҚШ-Қытай арасындағы экономикалық қатынастар нашарлай бастаған жағдайда Қытай өзіне баламалы нарық ретінде Орталық Азияға көбірек қызығушылық танытып, осы аймаққа инвестицияларды арттыруы мүмкін деп түйіндеді. Сондай-ақ, инвестициялармен қатар өңірге Қытай компанияларының, өнімдері мен қызметкерлерінің ағылып келуі жағдайында өңірдегі елдердің қаншалықты дайын екендігін талқылау қажет деп атап өтті. Түрік компанияларының Қазақстанды түсіністік пен мәдени тұрғыдан жақын тартуы инвестициялардың артуына оң әсерін тигізу мүмкін деп мәлімдеді. АҚШ-тың инвестициялар тұрғысынан әсіресе энергетика саласындағы инвестициялар бойынша Қазақстанның маңызды әріптесі болып табылатынын атап өтті.
Батыстың Ресейге қарсы санкцияларының Ресейге Батыстың күткеніндей көп әсер етпегеніне қарамастан, Беларусь сияқты елдердің сауда қарым-қатынастарына әсер ету салдарынан екіжақты қарым-қатынастардың шиеленіскенін мәлімдеді. Санкциялардың бір күнде енгізілуіне қарамастан, оларды алып тастауға бірнеше жыл кете алатынын атап өтті және ұзақ мерзімді перспективада санкциялар Ресейге әсер ету мүмкін деп айтты. Сауда қарым-қатынастарында аймақшылдықдың артатындығын және елдердің өздеріне географиялық жақтан жақын елдермен сауда қатынастарын дамытатындығын мәлімдеді. Осы орайда Орталық Азияда елдердің аймақтық ішкі саудасының әлсіз екенін айтты. Бұл жағдайды өзгерту үшін ресурстар мен еңбек күшінің бар екенін мәлімдеп, осы мүмкіндіктерді дұрыс пайдаланған жағдайда аймақтың ішкі саудасы арту мүмкін деп атап өтті.
Семинар соңында қатысушылар аймақшылдық және экономикалық даму мәселелері бойынша пікір алмасты.