2020 жылдың 18 қыркүйегінде король Хуан Карлос университетінің заң профессоры және Панеуропаның бас хатшысы Карлос Уриарте Санчес «Орталық Азиядағы саяси процестерге еуропалық көзқарас» тақырыбында семинар өткізді.

Еуразия ғылыми-зерттеу институтының директоры доцент, доктор Вакур Сүмердің кіріспе сөзімен басталған семинарда профессор Карлос Уриарте Санчес Еуропа одағының (ЕО) Орталық Азиямен қарым-қатынастарының негізгі бағыттарына тоқталып өтіп, осы салада маңызды оқиғалар болып жатқанын мәлімдеді. Ол соңғы бірнеше жылда Орталық Азия аймағының Еуропа үшін маңызы едәуір артқанын тілге тиек етті. Еуропа кеңесі Орталық Азия елдерімен қарым-қатынас деңгейін арттыру мақсатында жасаған 2007 жылғы стратегиясын Еуразия аймағында орын алған әртүрлі гео-стратегиялық және экономикалық өзгерістер нәтижесінде жаңартып, 2019 жылы неғұрлым жан-жақты стратегияны жүзеге асырғанын мәлімдеді. Жалпы стратегияны алып қарағанда, оның негізгі бағыттарына адам құқықтары, заңның үстемдігі, шекара қауіпсіздігі, терроризммен күрес, сауда-экономикалық қатынастар, климаттың өзгеруі сияқты мәселелер кіреді. Атап айтқанда, Ресейдің Орталық Азия аймағындағы рөлі және Қытайдың «Бір белдеу, бір жол» жобасының әсері талқыланды.

Соңғы онжылдықта Ресей, АҚШ, ЕО және Қытайдың Орталық Азия аймағына мүдделілігі арта түскенін атап өтті. Ол осы процестің ең белсенді акторларының бірі болып табылатын Ресейдің 2000-шы жылдардың басынан бері үстемдік күшінің төмендегенін, себебі басқа акторлар белсенді рөл атқара бастағанын баса айтты. Ресейден басқа акторлардың ішінде ең қарқынды дамып келе жатқан мемлекет Қытай екенін баса айта отырып, әсіресе экономикалық салада Ресейдің Қытайдан артта қала бастағанын мәлімдеді. Бұл тұрғыда Ресей Еуразиялық экономикалық одақ арқылы аймақ елдерімен экономикалық байланыстарын институттандыруға әрекет жасағанына қарамастан, Қытайдың экономикалық саладағы ықпалы күшейіп жатқанын тілге тиек етті.

Профессор Санчес ЕО-ның Орталық Азия елдерімен қарым-қатынастарын әртүрлі салалардағы өзара мүдделерге негізделген ынтымақтастық арқылы ашық ортада дамытуды мақсат ететіндігін мәлімдеді. ЕО-ның аймақтағы соңғы жетістіктерімен бірге Ресей мен Қытай арасындағы белсенділік жарысына қатыса бастағанын және алдағы кезеңдерде осы тепе-теңдікте ықпалын арттыруды мақсат етіп отырғанын тілге тиек етті. Семинардың жалғасында ол аймақ ішіндегі өзгерістерге тоқталып өтіп, Қазақстан мен Өзбекстанда демократияның дамуы тұрғысынан маңызды оқиғалар болғанын, бірақ бұған дейін аймақ демократиясының көшбасшысы болып саналған Қырғызстанда бұл үдерістің бәсеңдеуі байқалып жатқанын атап өтті. Ал Тәжікстан мен Түрікменстанның бұл мәселе бойынша жағдайы өзгермегенін айтты. Профессор Санчес ЕО-ның Орталық Азия елдеріне қатысты дұрыс әрі тиімді тәсілдер қолдану арқылы екі жақтың қарым-қатынастарының нақты әлеуетіне жете алатынын айтып, өз сөзін аяқтады.

Семинар соңында қатысушылар тақырып бойынша пікір алмасып, баяндамашыға сұрақ қойды.