Prof. Dr. Oktay Tanrısever ve Halil Burak Sakal konuşmalarında ana hatlarıyla üzerinde çalışmakta oldukları proje hakkında genel bilgi vermenin yanı sıra araştırmanın içeriği, kullanılmakta olan metodoloji ve bugüne kadar elde edilen sonuçlar hakkında detaylı bilgiler sundular. Prof. Dr. Oktay Tanrısever konuşmasına Avrasya Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Nevzat Şimşek’e projeye sağlamış oldukları finansal kaynak ve desteklerinden dolayı teşekkür ederek başladı. Tanrısever araştırmalarının amacı, başlangıç noktası ve bugünkü durumu arasındaki farklılıklar ve kısıtlamaları konularında çeşitli bilgiler sundu.
Tanrısever sunumunda ağırlıklı olarak literatürdeki konu üzerinde yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi. Orta Asya bölgesi üzerine çeşitli konular arası çalışmaların var olduğunu lakin enerji ile çevre konusunu birbirine bağlı olarak araştıran bir çalışmaya rastlamadıklarını sözlerine ekledi. Bu bağlamda ayrıca kendilerinin konuya yaklaşımlarında bütünsel metodu kullandıklarını ve bu bütünsel araştırma metodunun projeye katkılarını ifade etti.
Alan çalışmalarında çevre ve enerji konularının incelenmesine literatürde üç ana yaklaşımın olduğunu ve bunların sırasıyla çatışma, işbirliği ve bütünsel yaklaşım olduğunu belirtti. Çatışma tabanlı ulus devlet merkezli yaklaşımların olaylara politik açıdan bakarak sorun ve fırsatları devletlerin komşu ülkeler üzerinde güç uygulamaya çalıştığını ifade ettiğini ve bu yaklaşımda ana fikrin devlet gücü ekseninde incelendiğini sözlerine ekledi. İşbirliği yaklaşımının çatışmalardan çıkan sorunlara çözüm olarak sunulduğunu ve ülkelerin benzer riskler ve fırsatlar ile karşılaştıkları varsayımı üzerine kurulduğunu lakin Orta Asya ülkelerinin herbirinin değişik sorunlarla karşılaştıklarını ve diğer ülkelerin sorunlarına neden ilgi göstermesi sorusuna net bir cevap veremediğini belirtti. Tanrısever sorunların çözümünde bir bölgesel vizyonunun olması gerektiğini belirterek bölgesel elektrik piyasası ve ortak karbon ticaret sisteminin kurulmasının sorunların çözümüne olumlu katkılar sağlayabileceğini ifade etti. Bu noktada konulara izole yaklaşımlar yerine birbirine bağımlı ve birbiri ile kesişen konulara ülkelerin ortak bir yaklaşımla bakması gerektiğini dile getirdi.
Halil Burak Sakal konuşmasında saha çalışmaları kapsamında ziyaret ettikleri kurumlar hakkında çeşitli bilgiler verdi. Sakal ziyaretleri sırasında CAREC, Al-Farabi Kazak Milli Üniversitesi, Ospanov adındaki Toprak Bilimi Enstitüsü, Dünya Ekonomisi ve Siyaset Enstitüsü, Aral’ı Kurtama Fonu ve Avrasya Araştırma Enstitüsündeki uzmanlar ile elektrik ve su sorunlarının birbirileriyle bağlantısı, çevre, entegre su kaynakları yönetimi, ölçüm metotları, tarımsal sulama ve hidroelektrik santralleri gibi birçok konuda uzmanların görüşlerini aldıklarını belirtti.
Proje toplantısının tartışma bölümünde katılımcılar Orta Asya’da çevre, entegre su kaynakları yönetimi, bölgesel işbirliği gibi çeşitli konularda görüş alışverişinde bulundular.