2 Haziran 2016 tarihinde Avrasya Araştırma Enstitüsü araştırmacılarından Dr. Azhar Serikkalieyva “Çin’in Modernleşme Paradigması” konulu seminer verdi.

Dr. Azhar Serikkaliyeva Çin’in Modernleşme Paradigması adlı seminerinde ana hatlarıyla Çin’in modernleşme sürecinin tarihi ve önemli dönüm noktalarına değinerek konu hakkında detaylı bilgiler sundu. Çin’in modernleşme sürecini başlatmasında 20. yüzyılda karşılaşmış olduğu nüfus artışı, arazi azlığı ve Taiping ayaklanması gibi iç istikrarsızlıkların etkili olduğunu ifade etti. Çin’in modernleşme sürecinin üç temel aşamasının olduğunu ifade etti. Bunların sırasıyla 1860-1940 yılları arası başlangıç dönemi, 1940-1978 yılları arası devrimsel süreç ve 1978 yılından beri devam eden süreci ise reformist süreç olarak adlandırıldığını belirtti. Çin tarihinde önemli dönüm noktalarından biri olan 1911 yılındaki Xinhai isyanının sonraki yıllarda bir iç savaşa dönüştüğünü ve Mao Zedong’un kazanması ile birlikte modernizasyon sürecinin durduğunu sözlerine ekledi.

Seminerinin devamında Çin’in katı komünizm kuralları ile yönetilmeye başlandığını ve Çin kültür ve dinin ’deki bazı unsurların sosyalizmin ideolojisi ile uyuşmaması nedeniyle kültürel devrimin gerçekleştirildiğini ifade etti. Mao Zedong’dan sonra Deng Xiaoping’in döneminin başladığını ve Xiaoping ile Çin’de katı sosyalizm ’den Çin’in karakteristik özelliklerine uygun sosyalizme geçildiğini belirtti. Bu dönemde Çin ekonomisinin liberalleştiğini, Çin’de birçok serbest ticaret bölgelerinin kurulduğunu, yabancı teknolojilerden daha çok faydalanıldığını ve bu sayede Dünya’ya daha çok açıldığını sözlerine ekledi. Deng Xiaoping’in politik alandaki en büyük başarısının tek ülke iki sistem modeli ile Makao ve Hong Kong’un Çin ile birleşmesini sağlaması olduğunu ifade etti.

Bu reformist dönemin Çin’in modernizasyonunda ve ekonomik olarak kalkınmasında önemli rol oynadığının altını çizerek Çin’in 1970-2010 yılları arası katma değer oranı yüksek ürünlerin ihracatındaki 1990 sonrası yakalamış olduğu başarının alt yapısını oluşturduğu yönünde görüşlerini bildirdi. Bu esnekliklerin tarım alanında da uygulanmasının yanı sıra gelişen ekonomi sayesinde Çin’de yoksulluk ve açlık sınırında yaşayanların sayısının 1981 yılında 800 milyondan 2013 yılında 82 milyona düşürülmesine olanak sağladığını belirtti. Çin’in bu kalkınma sürecini sürdürebilmesi için ekonomik büyüme oranının 7%’nin altına düşmemesi gerektiğini vurguladı.

Çin’deki modernizasyon sürecini bölgesel çapta ele aldığında ise Dr. Azhar Serikkaliyeva Pekin ve Şangay gibi büyük şehirlerin sosyalizm sürecini tamamladıklarını belirterek bu şehirlerde daha liberal beyaz sosyalizmin yerleştiğini ifade etti. Fakat Çin’in doğu bölgelerinde ise sosyalizm sürecinin henüz tamamlanmaması nedeniyle bu bölgedeki şehirlerde hala kızıl sosyalizmin etkili olduğunu belirtti. Seminerinin sonunda Çin devletinin gelecekteki modernizasyon planları hakkında bilgiler verdi.

Seminer sonunda katılımcılar Çin’in modernizasyon süreci ve Çin ekonomisinin geleceği konularında görüş alışverişinde bulundular.