25 Nisan 2017 Tarihinde Narhoz Üniversitesi Araştırmacısı Prof. Dr. Lyazzat Spankulova “Günümüzde Kazakistan’ın Sosyo-Ekonomik Durumu ve Halk Sağlığı” Konulu Seminer Verdi.

Prof. Dr. Lyazzat Spankulova seminerinde ana hatlarıyla sağlık ile ekonomi arasındaki bağlantı, Kazakistan'ın sosyo-ekonomik durumu ve sağlık ekonomisi gibi konular hakkında çeşitli bilgiler sundu. Uzun yıllardır ülkelerin kalkınma seviyelerinin gayri safi yurtiçi hasıla, işsizlik ve enflasyon gibi genel ekonomik veriler ile ölçüldüğünü ifade etti. Lakin son yıllarda ekonomistlerin bu ölçümlerin kalkınma seviyesinin ölçülmesinde yeterli bulunmaması nedeniyle çeşitli diğer faktörler ile de ölçülmeye başlandığını dile getirdi.

Sosyo-ekonomik yapının yaşam seviyesini doğrudan etkilemekte olduğunu ifade etti. Sosyo-ekonomik yapı içerisinde eğitim seviyesi, çalışan oranı ve çalışma koşulları ve sağlık gibi temel faktörlerin ele alınabileceğini iletti. Lyazzat Spankulova sağlık ekonomisi alanındaki önemli çalışmalara değinerek bu araştırmaların ortaya koydukları argümanlar hakkında detaylı bilgiler sundu. Sağlığın beşeri sermayenin en önemli parçalarından birisi olduğunu belirtmenin yanı sıra sağlık ekonomisini yatırım ve tüketim olarak iki kategoriye ayrıldığını belirtti. Bu noktada yaş ve diğer faktörlere bağlı olarak insanların sağlıklarına değişik düzeylerde yatırım yapmaları gerektiğini sözlerine ekledi.

Lyazzat Spankulova seminerin devamında kendi çalışmasında öne sürdüğü tezinde gelir kaynağının artması ile insanların sağlık kalitesinin iyileşmeye başladığını belirtti. Lakin belirli bir kırılma noktasından sonra artan gelirlerin sağlık kalitesine etkisinin azaldığını ve bu belirlenen noktadan sonraki gelirlerden alınacak bir takım vergi ile devletin bu toplanan geliri halkın tamamına dağıtması ile tüm halkın sağlık kalitesinin iyileştirilebileceği yönünde görüşlerini bildirdi. Spankulova araştırmasında uygulanan metot ve sosyal anketler hakkında vermiş olduğu bilgiler arasında yaptığı ankete 18 yaşından büyük Kazakistan çapında 3868 kişinin katıldığını, ankette 36 sorunun 7 kategoride değerlendirildiğini ve anketin Dünya Sağlık Örgütü kurallarına uygun olarak hazırlandığını ifade etti.

Çalışmasında yer alan bazı sonuçları paylaşan Spankulova katılımcıların gelir düzeyi, cinsiyeti ve diğer bilgilerinin yanı sıra katılımcılar arasında gelir düzeyi ve çeşitli sağlık hastalıkları arasındaki ilişkiler hakkında değişik bilgiler sundu. Genel çerçevede bakıldığında gelir düzeyi yüksek katılımcıların gelir düzeyi düşük gruptakilere oranla daha az hastalandığını belirtti. Değerlendirme içerisinde katılımcıları gelir düzeyi bağlamında 5 farklı gruba bölerek incelediklerini ve bunun sebepleri arasında gelir düzeyi farklı olan grupların sorulara farklı bakış açıları ile yaklaşabileceği görüşünü gösterdi.

Spankulova araştırma sonuçları arasında yapmış oldukları ekonomik modellemenin sonuçlarını hakkında detaylı bilgiler sundu. Bunların arasında örneğin sağlık, yaş, medeni durum, eğitim ve gelir durumu gibi birçok faktörün sağlığa veya kötü yaşam şansına oranları hakkında bir takım bilgiler paylaştı. Bu faktörler arasında kötü yaşam şansına en çok etki eden faktörlerin sağlık hizmeti alınamaması ve gelir düzeyi olduğunu belirterek konuşmasını bitirdi.

Seminerin sonunda katılımcılar Kazakistan’daki sağlık politikaları hakkında çeşitli konularda görüş alışverişinde bulundular.