25 Şubat 2021 tarihinde Kazakistan-UNICEF WASH programı danışmanı, Lund Üniversitesi’nden Araştırmacı Dr. Kamshat Tussupova, “Su Kaynaklarında Kurumsal Kapasite Geliştirme: Kazakistan’da Kırsal Su Temini ve Sanitasyon Örneği” başlıklı online seminer verdi.

Avrasya Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Vakur Sümer’in takdim konuşmasından sonra söz alan Dr. Kamshat Tussupova, kendisine verilen konuşma imkânı dolayısıyla Enstitü’ye teşekkürlerini sundu. Araştırmacı, seminerinde ana hatlarıyla, Kazakistan kırsalında su temini ve sanitasyon ile kurumsal kapasite geliştirme süreçleri hakkında bilgi verdi. Dr. Tussupova’ya göre, su temini açısından, Binyıl Kalkınma Hedefleri ile Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri arasında, Kazakistan’ın, gerçekleştirmeyi taahhüt ettiği hedefler bağlamında, bir geçiş ülkesi olduğunu ifade etti. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin, üst standartlarda atık su arıtmanın yanı sıra halka temiz içme suyu sağlanması konusunda çok yüksek talepler ortaya koyduğunu belirtti.

Seminerin devamında, Kamshat Tussupova, son araştırmasını Pavlodar bölgesi kırsalında (Kazakistan) yaptığını söyledi. Kazakistan’da yapılan araştırma sırasında elde edilen verilere göre, kişi başına düşen yenilenebilir su varlığının yılda yaklaşık 6.000 metreküp seviyesinde olduğunu iletti. Ancak, güçlü mevsimsel dalgalanmalar nedeniyle bazı bölgelerde belirli mevsimlerde su kıtlığı yaşandığını da dile getirdi. Çalışma sırasında yapılan anketlerin, 2001’den 2010’a kadar kırsal alanlardaki nüfusun ekonomik refahının önemli ölçüde iyileştiğini gösterdiğini vurguladı. Öte yandan anketlerin, aynı kırsal bölgelerdeki su temini ve su kalitesinin nesnel olarak kötüleştiğini de gösterdiğini ifade etti.

Konuşmacıya göre, araştırma pratiğinde böyle bir çelişkinin oldukça nadir olduğu ve bu durumun konunun derinlemesine incelenmesini gerektirdiğini dile getirdi. Çalışma sırasında, çalışmanın yazarlarının, temel olarak yanlış ve eski veri toplama metodolojisi nedeniyle ortaya çıkan istatistiksel veriler ile nesnel gerçeklik arasında büyük farklılıklar keşfettiğini belirtti. Örneğin, araştırma bölgesinde nüfusun sadece %13’ünün merkezi su kaynağına erişimi olduğu ve istatistiklerde belirtildiğinin aksine, bu merkezi su kaynağına erişim oranının %48 olmadığının tespit edildiğini vurguladı. 21 binin üzerinde hane halkı üzerinde yapılan bir anket çalışmasının, belirlenen bölgedeki nüfusun yaklaşık %39’unun merkezi bir kanalizasyon sistemine erişimi olmadığını ve kuyulardan su kullanıldığını da gösterdiğini açıkladı.

Dr. Tussupova, seminerinin sonunda, veriler arasındaki bu tutarsızlıkların önemini vurgulamanın yanı sıra su kaynağına erişimi olmayanların %65’inin böyle bir hizmete sahip olmak istediğini ve bu hizmet için ödeme de yapabileceklerini belirttiğini ifade etti. Genel olarak Kazakistan’daki sorunun, kanunların kabul edilmesinden ziyade, yerel yönetimlerdeki sorunlar, uzman eksikliği gibi kurumsal kaynakların eksikliğinden kaynaklandığını vurguladı. Kazakistan’ın, ilerleyen yıllarda “Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri”ni karşılama sözünü yerine getirmede daha fazla çaba göstereceğini vurgulayarak konuşmasını bitirdi.

Seminer, katılımcıların konu ile ilgili çeşitli düşüncelerini aktarmaları ve soru-cevap bölümü ile sona erdi.