26-27 Mayıs 2021 tarihlerinde Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı’nın (YTB) destekleriyle Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Osmanlı-Malay Dünyası Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (OSMAD) ile Ankara Üniversitesi Asya-Pasifik Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (APAM) iş birliğinde “Asya Pasifik Çalıştayı: Yeniden Asya Açılımı Çerçevesinde Fırsatlar ve Zorluklar” başlıklı çalıştay düzenlendi. Çalıştay, bu alanda uzman akademisyenleri ve de kamu kurum temsilcilerini bir araya getirerek, “Yeniden Asya” açılımı bağlamında Türkiye’nin Asya ile olan ilişkilerini ve halihazırdaki durumunu ortaya koymayı ve karşılaşılabilecek avantajlar ile dezavantajları tespit etmeyi amacıyla yapılmıştır.
Çevrim içi düzenlenen “Asya- Pasifik Çalıştayı: Yeniden Asya Açılımı Çerçevesinde Fırsatlar ve Zorluklar” başlıklı açılış programına YTB Başkanı Abdullah Eren, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Serdar Çam, Ankara Üniversitesi APAM Müdürü Prof. Dr. A. Merthan Dündar ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Fahameddin Başar katıldılar. YTB Başkanı Abdullah Eren, Türkiye’nin Asya-Pasifik bölgesinde arabulucu rol oynayarak geliştirdiği ilişkilerin, Türkiye için önemli olduğunu ifade ederek, katılımcılara başarılar diledi. Abdullah Eren konuşmasında soydaş toplulukların olduğu farklı bölgelerde çeşitli faaliyetler üretmeye ve bu toplumlarla ilişkileri kuvvetlendirmeye çalıştıklarını belirtti.
“Asya-Pasifik Çalıştayı: Yeniden Asya Açılımı Çerçevesinde Fırsatlar ve Zorluklar” başlıklı çalıştayda akademisyenler, meslek odaları temsilcileri, ilgili dışişleri bakanlıkları çalışanları ve bölge çalışmaları araştırmacıları bir araya geldi. Konuşmacılar dünyada önemli bir değişim ve dönüşüm sürecinin yaşandığını söyleyerek, Asya’ya doğru bir güç kaymasının yaşandığını vurguladı.
Çalıştayda, Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi Avrasya Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Vakur Sümer “Orta Asya Üzerinden Doğu Asya’ya Ulaşmak: Kadim Bağlantıların İhyası” başlıklı tebliğ ile sunum yaptı. Doç. Dr. Vakur Sümer konuşmasına söz konusu panelin gerçekleştirilmesinde önemli rol oynayan Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı’na ve tüm organizatörlere teşekkürlerini ileterek başladı. Doç. Dr. Vakur Sümer, ana hatlarıyla Türk dünyası, Orta Asya üzerinden Doğu Asya’ya ulaşım imkanlarını açıklayarak, ülkeler arasındaki iş birliği imkanları hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Sunumunun devamında, Doç. Dr. Vakur Sümer Orta Asya’nın tarihi, jeopolitik ve kültürel derinliğinin yanı sıra doğasına, devletler arasındaki ilişkilere, bölgedeki yenilenebilir enerji kaynaklarının zenginliğine ve büyük imkanlarına dikkat çekti. Kazakistan’ın Orta Asya coğrafyasında yenilenebilir enerji kaynakları alanında en ileri ülke konumunda olduğunu ifade etti. Orta Asya ve Kazakistan üzerine yapılan çalışmalarda bölgede faaliyet gösteren merkezlerden birisi olan Avrasya Araştırma Enstitüsü olarak, Yeni İpek Yolu Orta Koridorun canlandırılması hakkında bilgiler sundu. Genel itibariyle Avrasya coğrafyasını kapsayan, özelde ise Orta Asya ve kıyıdaş ülkeler arasındaki ilişkilerin farklı boyutlarına yönelik araştırmalardan bahsetti. Bilgiyi stratejiye dönüştürme amacıyla yapılan araştırmalarda Orta Asya ülkeleri arasındaki fark ve muhtemel riskleri tehlikeleri açıklamaya çalıştı. Doç. Dr. Vakur Sümer demiryolu hatlarının çift yapılması, demiryolları güzergahın altyapısının düzenlenerek mesafenin daha da kısaltılması hakkında bilgi sundu. Bir viyadük yapılıp Hazar Denizi üstünden demiryolu geçirilebilir mi? Buna sorusuna ilişkin kendi bakışların ortaya koydu. Yol güzergahlarının şehirlerin içinden değil çevre yollarından geçmesini önerdi. En gerekli projeler ile çalışmalar içinde, Orta Koridorun güçlendirilmesi, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Gürcistan ve Azerbaycan’dan beklentiler hakkında anlattı.
Doç. Dr. Sümer, Orta Asya ülkelerinin nüfus yoğunluğunun az olması sebebiyle güneş enerjisi santrallerinin kurulması açısından elverişli olduğunu belirterek enerji üretiminde güneş ve rüzgardan yararlanma potansiyellerinin yüksek olduğunu belirtti. Türkmenistan’ın Orta Asya ülkeleri arasında yenilenebilir enerji kaynakları bakımından gelişmiş ülke olduğunu ifade eden Doç. Dr. Sümer, asılında Kazakistan gibi dağınık yerleşime sahip Orta Asya ülkelerinde rüzgar, güneş hatta konsantre güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji sistemlerinden daha çok verim alınabileceğini vurguladı.
Çalıştay’ın Genel Değerlendirme ve Kapanış Oturumu’nda T.C. Dışişleri Bakanlığı Yeniden Asya İnisiyatifi Koordinatörü Sayın Büyükelçi Kezban Nilvana Darama konuşmalarını gerçekleştirdi. Kezban Nilvana Darama, YTB, TİKA, YEE, AFAD ve Kızılay’ın Türkiye’nin etkin kamu diplomasisi faaliyetleri yürütmesinde önemli ve etkin kurumlar olduğunu belirterek, bu noktada söz konusu çalıştayı düzenleyen YTB, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi OSMAD ve Ankara Üniversitesi APAM’a teşekkürlerini iletti. Çalıştayın çok doyurucu ve yararlı bir şekilde geçtiğini vurgulayarak toplantıyı sonlandırdı.