Prof. Dr. Akimzhan Arupov seminerinde ana hatlarıyla Avrasya Ekonomik Birliği’nin (AEB) kuruluş süreci, bu süreçte yaşanan zorluklar ve elde edilen başarılar konularına değindi. AEB’nin ekonomik birlik olma yolunda geçtiği süreçlere değinerek bu kapsamda imzalanan önemli antlaşmalardan bahsetti. Arupov, 1994 yılında Kazakistan Cumhurbaşkanı Sayın Nursultan Nazarbayev’in önermiş olduğu “Avrasya Birliği” kurma fikrinin geliştirilerek günümüzdeki AEB’nin kurulmasına öncülük ettiğini bildirdi. Bu süreçte AEB’nin izlediği yolun ve tecrübelerinin Avrupa Birliği’nden (AB) farklı olduğunu sözlerine ekledi.
Her ne kadar ekonomik bir birlik kurma fikrinin 1990’lı yılların başında ortaya konulmuş olsa da, ancak bu doğrultuda imzalanan üçüncü antlaşmadan sonra tam anlamıyla Rusya ve Beyaz Rusya tarafından benimsendiğini ifade etti. Bu noktada birliği kurma fikrinin Kazakistan Cumhurbaşkanı Sayın Nursultan Nazarbayev’e ait olduğunu, lakin bu düşüncenin ancak diğer devletlerin de gerçek anlamda destek vermesi ile hayata geçirildiğini belirtti.
Seminerinin devamında, AB ile AEB’nin karşılaştırmalı analizini yaparak AB’nin 50 senede tamamladığı süreci AEB 20 yılda gerçekleştirdiğini ifade etti. Arupov, AEB’nin kurulmasında en yoğun çabaların Avrasya Ortak Ekonomik Alanı’nın 2011 yılında kurulmasının ardından gerçekleştirildiğini dile getirdi. AB ve AEB’nin ekonomik entegrasyonunun oluşma süreçlerinin incelendiğinde, AB’de tabandan yukarı doğru çıkan bir hareketin olduğunu AEB’de ise yukarıdan aşağıya inme modelinin var olduğunu bildirdi. Birlik içindeki problemlere de değinen Arupov, her üye ülkenin kendi ekonomik çıkarlarını koruma adına birbirleri ile belli konularda sorunlar yaşadıklarını ve bunun da normal bir durum olduğunu ifade etti. Kazakistan açısından AEB’ye üye olmanın avantajları arasında 182 milyon kişilik bir pazara daha rahat erişimin sağlanmasının ihracatçılar açısından önemli bir gelişme olduğunu ifade etti.
Seminerin sonunda katılımcılar AEB’nin geleceği ve Kazakistan ekonomisine katkıları konularında görüş alışverişinde bulundul.