8 Ekim 2020 tarihinde Avrasya Araştırma Enstitüsü’nün araştırmacısı Erkinbek Turgınov “Kazak Türkçesi’ndeki İlk Ders Kitapları ve Beimbet Maylin’in Yeri” konulu seminer verdi.

Erkinbek Turgınov seminerinde ana hatlarıyla 20. yüzyılın başlarındaki Kazakça kitap yayın işinin tarihine değinerek, dönemin Kazak aydınları ve eğitimcilerinin yanı sıra, Ufa, Kazan, Orenburg medreselerinde okuyan Kazak gençlerin de Kazakça ders kitapları yayın işine katılması hakkında bilgi verdi. Kazakça ilk ders kitaplarının yayınlamasının milletin eğitimdeki gelişmesine önemli katkıda bulunduğunu söyleyen Erkinbek Tugınov, ilk ders kitaplarının Kazak gençleri arasında öğrenmeyi yapılandırma, geliştirme, öğrenmeye rehberlik etme ve kendi kendine öğrenme meselesinde önemli kural olduğunu dile getirdi.

Erkinbek Turgınov seminerin devamında, 1920’li ve 1930’lu yıllarda Sovyet rejiminin uyguladığı sert siyaset yüzünden Kazakistan’da büyük açlık ve felaketler yaşanmış olmasına rağmen, Kazak aydınlarının önemli eğitim-öğretim faaliyetlerini sürdürdüğünü detaylı olarak anlattı. Özellikle Alaş Orda hareketinin Kazak halkını belli bir siyasi, kültürel ve manevi gelişme aşamasına taşıdığını ifade eden Erkinbek Turgınov, Alaş Orda temsilcileri başta olmak üzere Kazak aydınlarının derin bir bilim anlayışıyla yapılan ders kitaplarının önemli rolü hakkında ilgi çekici bilgiler sundu. Bu bağlamda, Ahmet Baytursınov, Halel Dosmuhamedov, Mağcan Cumabay, Jüsipbek Aymautov, Eldes Omarov ve Beimbet Maylin gibi Kazak aydınlarının ilk Kazakça ders kitaplarının hazırlanması ve yayınlanmasında büyük çaba harcadığını belirten Erkinbek Turgınov, söz konusu ilk ders kitaplarının bilimin çeşitli alanlarında yeni terimlerin oluşturulması ve Kazak dilinin bilim diline dönüştürülmesinde çok büyük rol oynadığını vurguladı. Kazakça ilk ders kitaplarının yazarları arasında büyük yazar Beimbet Mailin’e önemli yeri olduğunun altını çizen Erkinbek Turgınov, Beimbet Mailin’in “Ders Kitabı: Okuma Yazma Bilmeyenler İçin” (1929), “Güç” Okuma Yazma Bilmeyenler İçin Ders Kitabı (1930), “Latınce Oku ve Yaz” (1931) ve Gabit Müsirepov veA. Sydykov ile birlikte “Okuma Yazma Bilmeyenler İçin Alfabe” (1935-36) gibi dört ders kitabından bahsetti. Erkinbek Turgınov, Beimbet Maylin’in sadece büyük bir yazar değil, aynı zamanda pedagojik öğretimin en güzel örneklerini toplayan, özel ders kitapları yayınlayan ve nüfusu eğiten bir öğretmen olduğunu belirterek sözlerini tamamladı.

Seminerin sonunda katılımcılar konuyla ilgili görüş alışverişinde bulundular. Avrasya Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Vakur Sümer, semineri için Erkinbek Turgunov’a teşekkür ederek gelecekte çok verimli çalışmalar beklediklerini söyledi.