Seminerinde Renata Kudaybergenova, ana hatlarıyla genel eğitim sistemindeki sorunlar, gölge eğitim ekonomisi ve özel dersler hakkında çeşitli bilgiler sundu. Sunum sırasında, başta Kazakistan olmak üzere ABD ve Güney Kore gibi ülkelerde gölge eğitim uygulamalarına odaklandı. Bu ülkelerdeki özel ders ve ek dersleri içeren gölge eğitim sistemine dair en son araştırma sonuçlarını sundu. Bu araştırma sonuçlarının karşılaştırmalı olarak analizini yaparak, belirtilen ülkelerde uygulanan gölge eğitim sistemleri arasında büyük farklılıkların olduğunu gösterdi.
Gölge eğitim sektörünün gelişmesindeki en büyük etkenlerden birisinin hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde üniversite sınavları olduğunu kaydetti. Ayrıca, ele alınan ülkeler arasındaki kültürel farklılıkların gölge eğitim sistemini şekillendiren sürece katkıları konusuna değindi. Eğitim kavramının bahsi geçen ülkelerdeki farklı algılanması konusuna değinen Kudaybergenova, Güney Kore’de gölge eğitimin gelişmesine halk arasındaki devamlı kendini eğiterek geliştirme ve kendi kendini motive etme anlayışının yardımcı olduğunu dile getirdi. ABD’de ise iyi bir üniversite kazanma ve belirli bir sosyal güvenliğin sağlanması doğrultusunda özel derslerin alınması sebebi ile gölge eğitimin yaygın bir hal aldığını ifade etti. Kazakistan’a geldiğimizde ise, araştırmaların ek ders alınımının ana sebeplerinden birisinin Ulusal Sınav olarak tabir edilen üniversiteye giriş sınavına hazırlanma amacı ile dershanelere gidilmesinin olduğunu iletti.
Genel olarak ele alındığında ise gölge eğitim sektörünün gelişmesindeki sebeplerden birisi olarak ebeveynlerin eğitim kaygısını gösterdi. Ailelerin, çocuklarının kendi okullarında yeterince iyi eğitim alamadığı düşüncesinden yola çıkarak aile bütçesinin imkânları dâhilinde çocuklarını dershanelere veya özel hocalara gönderdiğini ifade etti. Bu durumun öğrenci aileleri arasındaki yüksek rekabete bağlı olarak da birbirini etkileyen bir zincir haline dönüşebildiğini de sözlerine ekledi.
Seminerin sonunda katılımcılar, Kazakistan’daki gölge eğitim sektörü hakkında görüş alışverişinde bulundular.