Seminerin açılış konuşmasını yapan Avrasya Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. Suat Beylur, 30 yıllık Ermeni işgalinin ardından Eylül 2020’de başlayan operasyonlar neticesinde elde edilen Karabağ Zaferi’nin Azerbaycan ve Türkiye’nin yanında bütün Türk dünyası için oldukça önemli olduğunu belirttikten sonra söz konusu zaferin Azerbaycan dış politikasında yeni sayfalar açtığını ifade etti.
Dr. Cavid Veliyev, Karabağ Zaferi’nin Azerbaycan dış politikasına yansımalarının ve muhtemel etkilerinin tam olarak anlaşılabilmesi için Zaferin, öncesi ve sonrası ile birlikte değerlendirilmesi gerekliliğini belirterek sunumuna başladı. Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Ermenistan’ın I. Karabağ Savaşını başlatarak 1994’de Karabağ’ı işgal etmesiyle Azerbaycan topraklarının %20’sini ele geçirdiğini ifade etti. Azerbaycan’ın maruz kaldığı bu haksızlık ne yazık ki Ermeni diasporasının haksız ve asılsız lobi çalışmaları ile özellikle Batı tarafından göz ardı edilmiştir. Buna rağmen Azerbaycan Minsk Grubu’nun da sonuçsuz ve etkisiz kalan çalışmalarına rağmen her platformda uluslararası kamuoyunu doğru bilgilendirmeye ve hakkını aramaya devam etmiştir. 30 yıllık bu sürecin netice vermemiş olması ve Ermenistan tarafının tahrikleri sonucu başlayan II. Karabağ Savaşı ile işgal altındaki topraklar kurtarılmış sonrasında ise Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya arasında 10 Kasım Bildirgesi imzalanmıştır.
Dr. Cavid Veliyev, Zafer öncesinde olduğu gibi sonrasında da taahhütlerine bağlı olan Azerbaycan, 10 Kasım Bildirgesine de aynı hassasiyeti gösterirken Ermenistan’ın hala bildirgenin bazı şartlarını yerine getirmediğinin altını çizdi. Bunlar arasında Karabağ’da halihazırda silahlıların bulundurulmaya devam ettirilmesi ile Zengezur Koridoru’nun açılmasına yönelik adımların henüz atılmamış olması gelmektedir. Azerbaycan’ın kalıcı barış için beş şart önerdiğini ifade eden Dr. Cavid Veliyev bu şartları: tarafların birbirlerinin toprak bütünlüğünü tanıması ve gelecekte toprak iddiasında bulunmaması; askeri güç kullanmaması, diplomatik ilişkilerin kurulması; iletişim ve ulaşım yollarının açılması olarak sıraladı.