3 Şubat 2022 tarihinde Varşova Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Fakültesi Doktora Öğrencisi Zhandos Karinbayev “Kazakistan’daki Polonyalılar: Araştırmacı Gözüyle Dünü ve Bugünü” konulu online seminer verdi.

Avrasya Araştırma Enstitüsü Müdür Yardımcısı Zhengizhan Zhanaltay’ın açılış konuşmasından sonra sunumuna başlayan Varşova Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Fakültesi Doktora Öğrencisi Zhandos Karinbayev, öncelikle Polonya’nın tarihi ve etno-kültürel yapısı hakkında genel bilgiler verdikten sonra, Kazakistan’daki Polonyalıların Kazakistan’a yerleşmesi, dünü ve bugünü hakkında detaylı sunum yaptı.

Zhandos Karinbayev, Polonyalılar’ın Batı Slav grubundaki en büyük etnik grup olduğunu belirterek sunumuna başladı. Polonya Cumhuriyeti’nin bir ulus devlet olduğunu belirten Zhandos Karinbayev, etnik Polonyalıların ülkedeki oranının (2011 nüfus sayımına göre) %97,1 olduğunu ifade etti. Polonyalıların büyük çoğunluğunun Katolik olduğu, Katolikliğin Polonya topraklarında yayılmasıyla birlikte Latin alfabesinin uzun süredir kullanıldığı da ayrıca dile getirildi. Zhandos Karinbayev, farklı zamanlardaki siyasi ve sosyal durum nedeniyle Polonyalılar’ın dünyanın dört bir yanına dağılmış durumuna değinerek yurtdışındaki etnik Polonyalılar’ın sayısının 16 milyondan fazla olduğu bilgisini paylaştı.

Zhandos Karinbayev, Kazakistan’da yaşayan Polonyalılar’ın kültürlerinden bahsederek, bu konunun araştırılmasının önemli olduğunu vurguladı. Polonyalılar’ın Kazak bozkırlarına yerleşme aşamalarının birçok tarihi olayla bağlantılı olduğunu belirten Zhandos Karinbayev, bu aşamaları: 769-1820 yılları arasındaki sürgünler; 1830-1831 yılları arası “Kasım Ayaklanması”na katılanların sınır dışı edilmesi; 1863-1864 yılları arası “Ocak Ayaklanması”na katılanların sınır dışı edilmesi; 20. yüzyılın son çeyreğinde siyasi nedenlerle tehcir; Kazak bozkırı ve Türkistan bölgesine gönüllü göç; Polonyalı savaş esirleri ve I. Dünya Savaşı sırasında serbest bırakılan ülke içinde yerinden edilmiş kişiler; 1936 yılı Sovyet Polonyalılarının sınır dışı edilmesi; 1940-1941 yılı Polonya vatandaşlarının sınır dışı edilmesi; 20. yüzyılın ikinci yarısında Sovyet Polonyalılarının gönüllü göçü olarak sıraladı. Zhandos Karinbayev, Polonyalılar’ın Kazak bozkırlarına yerleştirilmelerinden sonraki durumu ve yeri, uluslararası tanınmadaki rolüne değinen Zhandos Karinbayev, Kazak bozkırlarına yerleşen Polonyalı bilim adamlarının Kazak tarihinin, etnografyasının, kültür ve dilinin, tıp ve doğa bilimlerinin gelişmesinde özel bir yeri olduğunun da altını çizdi.

Seminerin devamında, Zhandos Karinbayev, Sovyetler Birliği’nde uzun yıllardır süren Ruslaştırma politikasının, çoğunlukla Rusça konuşulan bir ortamda yaşamanın, ana dilde eğitime erişim eksikliğinin ve diğer Slav topluluklarla evliliklerin, Kazakistan’daki Polonyalılar’ın özellikle Ruslaştırılmış bir etnik grup haline getirdiğini kaydetti. Ancak, Kazakistan’daki Polonyalılar sayısının bağımsızlıktan bu yana sürekli azaldığını kaydeden Zhandos Karinbayev, buna Polonya Cumhuriyeti’nin geri dönüş politikası ve tarihi anavatandaki yüksek sosyo-ekonomik gelişmenin cazibesinin ana etken olduğunu ifade etti. 

Seminerin sonunda katılımcılar konuyla ilgili görüş alışverişinde bulundular. Avrasya Araştırma Enstitüsü Müdür Yardımcısı Zhengizhan Zhanaltay, semineri için Varşova Üniversitesinin Doktora Öğrencisi Zhandos Karinbayev’e teşekkür etti.